Miliony ton odpadów żywnościowych i tekstylnych. Rewizja dyrektywy ma to zmienić

© Ms_Tali

W Strasburgu trwają prace nad projektem rewizji ramowej dyrektywy odpadowej. Wyższe cele redukcyjne dla odpadów żywnościowych oraz krótszy czas na wdrożenie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta w obszarze tekstyliów to główne propozycje jakie 14 lutego br. przyjęła europarlamentarna komisja ds. środowiska (komisja Envi).

Za stanowiskiem zagłosowało 72 członków komisji przy nieobecności trzech osób i braku głosów przeciw. Deputowani poparli podwyższenie wartości zaproponowanych przez Komisję Europejską w lipcu 2023 r. (o projekcie wchodzącym w skład pakietu współtworzącego Europejski Zielony Ład pisaliśmy tutaj) – z 10% do co najmniej 20% zmniejszenia ilości odpadów w przetwórstwie i produkcji żywności oraz z 30% do 40% w handlu detalicznym, usługach gastronomicznych i w gospodarstwach domowych. Punktem odniesienia ma być średnia roczna ilość odpadów generowanych w latach 2020-2022. Cele powinny zostać zrealizowane przez państwa członkowskie do końca 2030 roku. Europosłowie chcą także, aby KE oceniła możliwość wprowadzenia jeszcze wyższych celów na rok 2035; odpowiednio 30 i 50% redukcji.

Czytaj też: Niemarnowanie żywności: KE zaostrza kurs i proponuje przegląd dyrektywy odpadowej

Wprowadzić ROP

Stanowisko komisji Envi dotyczy także ustanowienia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta w branży tekstylnej. Zgodnie z projektem KE, wprowadzający tekstylia na rynek mają ponosić odpowiedzialność za całość cyklu życia produktów włókienniczych oraz za związane z tym koszty selektywnej zbiórki, sortowania i recyklingu. Deputowani proponują skrócenie okresu dostosowawczego dla państw członkowskich. ROP dla tekstyliów miałby obowiązywać już po 18 miesiącach od wejścia dyrektywy w życie, a nie po 30 jak na wcześniejszym etapie wskazała KE. Zasady obejmą odzież i obuwie, ale nie tylko – w zakresie ROP znajdą się także produkty takie jak koce, pościel, zasłony, dywany, materace czy inne produkty zawierające materiały związane z tekstyliami, w tym skóra.

Czytaj też: Ponowne użycie tekstyliów jest możliwe. Garść wskazówek przed selektywną zbiórką

Przekazywać niesprzedane

Jak w przedstawionym komunikacie przypomina Parlament Europejski, ilość generowanych w UE odpadów żywnościowych sięga 60 mln ton rocznie, co w przeliczeniu na mieszkańca wynosi 131 kg. Odpadów tekstylnych w ciągu roku powstaje 12,6 mln ton, z czego 5,2 mln przypada na odzież i obuwie – 12 kg na osobę. Według szacunków Europejskiej Agencji Środowiska (ang. European Environmental Agency – EEA)⁽¹⁾ recyklingowi poddaje się mniej niż 1% zużytych na całym świecie tekstyliów. Nowa europejska legislacja ma zmienić te trendy. Komentarzem na temat stanowiska parlamentarnej komisji podzieliła się sprawozdawczyni, europosłanka Anna Zalewska. – Zapewniamy ukierunkowane rozwiązania mające na celu ograniczenie marnowania żywności, w tym promowanie „brzydkich” warzyw i owoców, zwracanie uwagi na nieuczciwe praktyki rynkowe, lepsze etykietowanie dat czy przekazywanie nadającej się do spożycia, ale niesprzedanej żywności. Jeśli chodzi o tekstylia, chcemy załatać istniejące luki prawne, uwzględniając także odpady spoza gospodarstw domowych, dywany, materace i produkty sprzedawane poprzez platformy cyfrowe. Domagamy się także celów redukcji dla odpadów tekstylnych i nadzoru nad eksportem używanych tekstyliów – powiedziała Zalewska. Głosowanie w sprawie stanowiska komisji Envi na sesji plenarnej Europarlamentu odbędzie się w marcu br.

Szymon Majewski
Dziennikarz