Czym żył sektor ochrony środowiska w mijającym roku?

© Rattana.R

Niespodziewane zwroty akcji czy pojawiające się nagle i z krótkim terminem konsultacji akty prawne były stałym elementem branżowej rzeczywistości. Nie bez znaczenia były też wybory samorządowe, w których po raz pierwszy w historii ważnym tematem debaty stały się m.in. ochrona powietrza i ceny energii. Poniżej przedstawiamy subiektywny przegląd najważniejszych zmian legislacyjnych roku 2018 w trzech obszarach, tj. odpadów, gospodarki wodnej i energetyki odnawialnej. Zapraszamy jednocześnie do dyskusji na temat zmian, które w tekście zostały jedynie zasygnalizowane lub całkowicie pominięte oraz tych, które zdaniem Czytelników będą najważniejsze w roku 2019⁽¹⁾.

Rewolucji odpadowej ciąg dalszy

Odpadowcy od lat nie mogą zwolnić tempa, jeśli chodzi o obserwowanie nowych przepisów. Jako „zmianę prawną roku 2018” w gospodarce odpadami wskazać trzeba sprowokowany licznymi patologiami Pakiet Odpadowy (ustawa o zmianie ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz niektórych innych ustaw oraz ustawa o zmianie ustawy o odpadach). O postanowieniach Pakietu szczegółowo pisaliśmy tutaj. Warto też przypomnieć, że większość przepisów dotyczących Inspekcji Ochrony Środowiska wchodzi w życie 1 stycznia 2019 r. Nadchodzi więc czas intensywnego implementowania przyznanych Inspekcji nowych kompetencji i swoiste przyzwyczajanie się do nowych realiów. Zbliżające się dwanaście miesięcy będzie to również czas stopniowego rozwijania uruchomionej na początku tego roku Bazy danych o odpadach (BDO). Rząd zapowiada bowiem, że w pełnej krasie zobaczymy system już w roku 2020.

Wod-kan z kalkulatorem w ręku

Dla przedstawicieli sektora gospodarki wodnej rok 2018 upłynął głównie (choć nie tylko) pod znakiem prac nad aktami wykonawczymi do przyjętej w lipcu 2017 r. ustawy Prawo wodne. Rozporządzenia to zaś przede wszystkim ustalanie konkretnych stawek za określone w ustawach „widełkami” opłaty. I tak, sektor zajęty był m.in. ustaleniem warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków, stawek opłaty rocznej za użytkowanie gruntów pokrytych wodami czy stawek opłat za przekroczenie określonych w pozwoleniu wodnoprawnym lub zintegrowanym warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi. Trudno dziś przewidzieć, co stanie się przedmiotem debat w kolejnym roku, ale już ostatnie miesiące pokazały, że możliwe jest wszystko. Nawet całkowita rewizja przyjętych kilka miesięcy wcześniej rozporządzeń. Można też przewidywać, że rok 2019 będzie czasem poszukiwań środków na działalność nadal niedoinwestowanych Wód Polskich.

OZE bierze głęboki oddech

Dla producentów energii z OZE rok 2018 oznaczał przede wszystkim koniec gwarantowanego wcześniej przez ustawę odkupu wyprodukowanej przez nich energii przez sprzedawców zobowiązanych. Dla wielu wytwórców wiązało się to z koniecznością zawarcia ze spółkami obrotu energią nowych umów lub sprzedaży na giełdzie. Osiągane w wyniku tej zmiany niższe ceny energii rekompensowały na szczęście rosnące ceny zielonych certyfikatów. Przypomnijmy, że w 2017 r. średnioważona cena indeksu OZEX_A spadła o blisko 50 proc. względem roku 2016 i wyniosła 38,83 zł/MWh. Tymczasem cena średnia ważona na sesjach Rynku Praw Majątkowych w listopadzie 2018 roku wyniosła już 156,28 zł/MWh. Poziom cen co prawda nadal jest daleki od bitych w lutym 2014 r. rekordów (nawet 250 zł/MWh), ale wydaje się, że wytwórcy w większości przetrwali dzięki temu zapowiadaną od końca ubiegłego roku katastrofę.Większość z nich i tak nie była też zainteresowana odwoływanymi raz po raz aukcjami. Nieco ciszej zrobiło się zaś wokół promowanych wcześniej intensywnie przez resort energii klastrów. Niewykluczone więc, że rząd powróci do tego tematu w kolejnych miesiącach. Rok 2019 będzie zaś z pewnością czasem kolejnej (lub kolejnych) nowelizacji ustawy o OZE. Niewykluczone, że rozwiązaniami prosumenckimi objęte zostaną małe i średnie przedsiębiorstwa.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik