© Rochu_2008
13 kwietnia br. wszystkie państwa członkowskie zostały zobowiązane do rozpoczęcia stosowania przepisów AFIR (ang. Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure) już za pół roku. Jest to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2023/1804 ws. rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. Według jego założeń łączna moc infrastruktury ładowania w krajach UE ma być dostosowana do liczby zarejestrowanych pojazdów elektrycznych. Odpowiednia liczba stref ładowania ma powstać także wzdłuż Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T). Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności (PSNM; daw. Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, PSPA) uruchomiło system pn. „Licznik AFIR”, mający monitorować wypełnianie celów rozporządzenia przez Polskę, w której moc ogólnodostępnych stacji ładowania EV musi wzrosnąć ponad 6-krotnie w niespełna 7 lat.
Czytaj też: Mobilizacja dla nowej mobilności. PSPA publikuje propozycje ws. zrównoważonego transportu
Licznik AFIR
System monitorujący obejmuje trzy kategorie obowiązków:
- Konieczność dostosowania łącznej mocy stacji ładowania na każdy zarejestrowany samochód z napędem elektrycznym (PHEV – 0,8 kW, BEV – 1,3 kW).
- Konieczność rozmieszczania stref ładowania maks. co 60 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T (łączna moc każdej ma wynosić min. 400 kW oraz min. 600 kW do roku 2027). Analogiczne plany dot. kompleksowej sieci TEN-T.
- Ogólna ocena PSNM w kwestii wypełniania celów omawianego rozporządzenia dla osobowych samochodów elektrycznych. Służące temu czynniki:
- liczba stacji w sieci TEN-T (spełniające kryterium mocy, ale jeszcze nie odległości),
- cele dot. minimalnego zagęszczenia infrastruktury.
Sytuacja w Polsce
Jak podkreśla PSNM, rynek infrastruktury ładowania w Polsce nie rozwija się wystarczająco dynamicznie, by możliwym było wypełnienie celów rozporządzenia. Poziom wzrostu liczby samochodów elektrycznych był w 2023 r. ponad 4 razy większy niż przyrost sieci ogólnodostępnych ładowarek. Przeszkody dla intensyfikacji działań w tym obszarze, które dało się zauważyć, to m.in.:
- zbyt długi czas budowy przyłączy,
- nieodpowiednie warunki przyłączeniowe,
- koszty budowy stacji transformatorowych i długich przyłączy energetycznych do sieci średniego napięcia spoczywające na operatorach,
- nieprzygotowanie infrastruktury energetycznej przy autostradach i drogach szybkiego ruchu w kwestii odpowiedniej mocy.
Członkowie Stowarzyszenia, będąc świadomymi wyzwań, które stoją przed polską branżą, zorganizowali 15 kwietnia b.r. spotkanie, w którym uczestniczyli kluczowi przedstawiciele sektora transportu bezemisyjnego. Jak po wydarzeniu zauważył Aeksander Rajch z PSNM, polski system regulacyjny potrzebuje zmian w kontekście AFIR. - Kluczowa jest zwłaszcza poprawa oferowanych przez OSD warunków przyłączeniowych stacji ładowania do sieci elektroenergetycznej oraz optymalizacja programów wsparcia i warunków przetargów ogłaszanych przez GDDiKA. Priorytetem powinno być też możliwie szybkie wdrożenie mechanizmów ułatwiających i stymulujących OSD do budowy infrastruktury przyłączeniowej dla stacji wysokich mocy, jak również mechanizmów koordynacyjnych między OSD oraz OOSŁ. Bez wprowadzenia tych i pozostałych, od dawna postulowanych przez branżę, zmian, Polska nie ma większych szans na wypełnienie wymogów AFIR w terminie i to również tym dalszym - dodał.
Dominika Góra Koordynatorka redakcji
