Przejścia z paliwem przejściowym. Jak żyć z gazem ziemnym

© Wojciech Wrzesień

Morska inwestycja opiera się na przyjętym w lipcu 2022 r. przez Radę Ministrów wieloletnim programie „Budowa falochronu osłonowego w porcie Gdańsk”. Stworzony falochron osłonowy o długości ok. 1000 m wraz z obiektami towarzyszącymi ma umożliwić stworzenie stanowiska rozładunku LNG w postaci stale zacumowanego terminalu – pływającej jednostki regazyfikacyjnej FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit). Jak informował rząd, celem programu jest dywersyfikacja źródeł dostaw gazu ziemnego do Polski, a budowa terminala ma charakter priorytetowy dla zapewnienia krajowego bezpieczeństwa energetycznego⁽¹⁾. W sierpniu br. umowę o współpracy w zakresie usług regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego w terminalu na Zatoce Gdańskiej podpisały firma Gaz-System oraz Orlen⁽²⁾. Według informacji podanych na stronie internetowej inwestora terminal może być przystosowany do prowadzenia regazyfikacji na poziomie ok. 6,1 mld m3 gazu rocznie. Ponadto „zakładana jest jeszcze możliwość zwiększenia mocy regazyfikacyjnych w zależności od rozwoju rynku oraz wzrostu zapotrzebowania na gaz ziemny w kraju i regionie”. Program zakłada także rozbudowę krajowego systemu przesyłowego⁽³⁾.

Kilka płaszczyzn problemu

Gaz ziemny często uznaje się za tzw. paliwo przejściowe na okres transformacji energetycznej. Sytuacja skomplikowała się m.in. wskutek wojny w Ukrainie i konieczności zmniejszenia importu z Rosji. Zaproponowana w kwietniu br. aktualizacja dokumentu „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” znacząco ograniczyła rolę gazu w miksie energetycznym, miano paliwa przejściowego przyznając węglowi. Przekonanie o szansie na zmniejszenie udziału gazu w gospodarce do 2035 r. podzielają eksperci. Opublikowany w czerwcu br. przez Forum Energii raport „Minął czas na gaz?” prognozuje jednak, że zanim do tego dojdzie do końca obecnej dekady zużycie gazu będzie wzrastać wskutek niedoboru węgla oraz zbyt wolnego rozwoju źródeł odnawialnych⁽⁴⁾. Autorka raportu, dr Aleksandra Gawlikowska-Fyk w rozmowie z Teraz Środowisko stwierdza, że dyskusja o gazie powinna dotyczyć całościowego bilansu i uwzględniać rolę jego wykorzystania w różnych sektorach. – Dominującym sektorem jeśli chodzi o zużycie gazu jest przemysł, którego udział stanowi ok. 40% całego zapotrzebowania – mówi dr Gawlikowska-Fyk. – Gaz służy tam jako surowiec wykorzystywany np. do produkcji nawozów azotowych. W tym sektorze redukcja jest trudna – wyjaśnia ekspertka, dodając, że po przemyśle największe, wynoszące 25% zużycie gazu, przypada na gospodarstwa domowe, a dopiero później na elektroenergetykę i ciepłownictwo (20%).  – Gospodarstwa domowe gazyfikują się najszybciej; w 2022 r. zużyto tam 5 mld m3 gazu ziemnego – mówi nasza rozmówczyni. Forum Energii kładzie silny nacisk na wszechstronny charakter gazu. Jak czytamy w raporcie, świadoma polityka ograniczania jego zużycia nie może ograniczać się do energetyki.

Szymon Majewski
Dziennikarz