To obchodzone 18 marca święto zapoczątkowała w 2018 r. Global Recycling Foundation. A jaka jest optyka polskich przedsiębiorców? Komentuje Szymon Dziak-Czekan ze Stowarzyszenia Polski Recykling. Ponadto zapraszamy do lektury portfolio artykułów nt. recyklingu.
Wszyscy zgadzają się co do tego, że recykling jest kluczowym elementem gospodarki o obiegu zamkniętym, pomagającym chronić nasze zasoby naturalne. Nie bez powodu organizacja Bureau of International Recycling(1) nazwała surowiec wtórny „siódmym zasobem” i dodała materiał recyklingowy do listy sześciu najważniejszych surowców (woda, powietrze, ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel i ruda).
Koniecznym krokiem do recyklingu jest rzeczywista selektywna zbiórka. Pierwszy system selektywnej zbiórki odpadów komunalnych powstał w 1895 roku w Nowym Jorku. Natomiast w drugiej połowie XX wieku, w wyniku stale rosnącej ilości odpadów z tworzyw sztucznych, podjęto decyzję o rozpoczęciu recyklingu tego typu odpadów. W Polsce branża recyklingu rozwija się od lat 90. XX w.
Tyle historii, a jak jest dziś w Polsce? Odpowiada Szymon Dziak-Czekan, prezes Stowarzyszenia Polski Recykling.
Czy recyklerzy w Polsce mają co świętować?
W Polsce działa kilkaset zakładów recyklingowych, są zlokalizowane praktycznie w każdym województwie, więc jest co świętować. Przemysł zatrudnia kilkanaście tysięcy osób i pomimo niesprzyjających warunków wprowadził kilkaset innowacyjnych produktów 100 proc. z recyklingu. Zastosowanie recyklatów w Polsce wzrasta z każdym rokiem w branżach wiodących - budowlanej, meblarskiej i rolnictwie - ale również w mniej oczywistych sektorach np. producentów oczek wodnych, zniczy i wszelkiego rodzaju opakowań. Recykling to przyszłość, ale aby poziomy recyklingu były satysfakcjonujące, jako społeczeństwo mamy przed sobą dużo pracy.
Jakie są główne bariery do rozwoju branży?
Recykling to ciężka praca, wymagająca dużych zasobów finansowych i solidnego know-how. W zakładach Stowarzyszenia Polski Recykling działa wyspecjalizowana kadra, a ceny maszyn do recyklingu, średniego przedziału, zaczynają się od kilku milionów złotych. Do tego dochodzą problemy legislacyjne, które mamy nadzieję rozwiązać poprzez uczestnictwo w grupie ds. recyklingu przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Zasmuca również opór społeczny. Mieszkańcy oprotestowują w zasadzie każdą inwestycje związaną z gospodarowaniem odpadami. Największe emocje budzą spalarnie, których dalsza eksploatacja zgodnie z europejskim prawem jest coraz głośniej kwestionowana, ale recyklerzy też mają problem z lokowaniem bardzo potrzebnych społecznie i gospodarczo inwestycji.
W jakim asortymencie odpadowym jest najtrudniejsza sytuacja?
W Polsce największym problemem jest szara strefa w gospodarce odpadów niebezpiecznych. Utylizacja tej frakcji jest najdroższa, stąd też zainteresowanie tym tematem, delikatnie mówiąc, ludzi o nie najwyższych standardach moralnych. Po zamknięciu rynku azjatyckiego na odpady w 2018 roku, największy problem stanowią rolnicze folie, sznurki i bigbagi. To odpady trudne w recyklingu, a jeszcze trudniejsze w zbiórce, dlatego tak często zaśmiecają środowisko bądź są niewłaściwie składowane na terenie gospodarstw rolnych. Równie ciężko przetwarza się folie komunalne z gospodarstw domowych. Bez implementacji przepisów ROP, tzn. dopłat do recyklingu od wprowadzających, przerabianie tych surowców jest nierentowne dla gospodarki odpadami i bardzo kosztowne dla mieszkańców, samorządów i recyklerów.
Zapraszamy do lektury wyboru artykułów nt. recyklingu:
Źle się dzieje z recyklingiem. UE może nie spełnić celów w tym zakresie - 09 października 2020Istnieje znaczne ryzyko, że UE nie osiągnie celów recyklingu na rok 2025 i 2030. Sytuację komplikuje wchodząca niebawem w życie aktualizacja konwencji bazylejskiej oraz nadmierne spalanie odpadów – informuje Europejski Trybunał Obrachunkowy.
Inwestorzy potrzebują rzetelnych danych, a w branży odpadowej chaos informacyjny - 22 stycznia 2021Towarzystwo na rzecz Ziemi przeanalizowało dokument dotyczący potrzeb inwestycyjnych w gospodarce odpadami. Według organizacji wskazywane przez MKiŚ wyliczenia są obarczone poważnymi błędami. Stąd apel o korektę i konsultacje w tej sprawie.
Przemieszczanie odpadów z tworzyw sztucznych na nowych, surowszych zasadach od 1 stycznia 2021 r. - 29 grudnia 2020Od 2021 r. większość obecnie przemieszczanych odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych będzie zaliczana do odpadów niebezpiecznych. Eksport tych odpadów będzie dozwolony tylko pod określonymi warunkami. 
Cyfrowa giełda odpadów – przejdź na GOZ, znajdź swojego recyklera - 11 lutego 2021Ponowne wykorzystanie, upcycling, nieoczywiste sposoby zagospodarowania, a przede wszystkim – szybkie powiązanie wytwórcy z potencjalnym odbiorcą odpadów. Czeski „tinder odpadowy” rośnie w siłę w Polsce.
Podatek od plastiku? To już pewne - 22 lipca 2020Podczas zakończonego wczoraj szczytu Rady Europejskiej przyjęto m.in. konkluzje dotyczące wprowadzenia podatku od plastiku. Od 2021 r. stawka za każdy kilogram nie poddanych recyklingowi tworzyw sztucznych wynosie 0,80 euro.
WywiadJakub TyczkowskiMyślenie, że nowy ROP da „furę nowego pieniądza” to pułapka. I tak zapłaci konsument - 24 lipca 2020Gospodarka odpadami wymaga dofinansowania, to jest pewne. Jaki będzie przepływ środków w nowym modelu ROP w Polsce? Jak wpleść nowe w funkcjonujący system i na czym polega niebezpieczeństwo, że „biedny zapłaci dwa razy”? Odpowiada Jakub Tyczkowski, prezes Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań.
Rośnie rywalizacja o odpady. Czy cementownie zostaną wysadzone z siodła? - 01 lutego 2021Ostatnie lata były tłuste dla cementowni, a chude dla samorządów odpowiedzialnych za gospodarkę odpadami – za sprawą rosnących kosztów zagospodarowania frakcji palnej. MKiŚ chce ten trend powstrzymać, co może jednak uderzyć w produkcję cementu.
System kaucyjny w Polsce: ile będzie kosztowało przekucie idei w praktykę? - 26 listopada 2020Pomysłów na system kaucyjny w Polsce jest wiele, brak tylko ustawy wdrażającej ideę. Uruchomienie systemu wymagać będzie wysokich nakładów inwestycyjnych – zakup samych recyklomatów to koszt ponad 500 mln euro, ale gra jest warta „butelki”.
Wywiaddr Tadeusz NowickiRecykling chemiczny rozpocznie zupełnie nową erę - 21 lutego 2019Prawdziwy recykling polega na tym, że z danego tworzywa można zrobić nowy pełnowartościowy produkt, a w warunkach polskich jest to trudne - mówi dr Tadeusz Nowicki. Przede wszystkim brakuje czystego surowca. Wielką szansą będzie recykling chemiczny, ale jest on dopiero w powijakach.
WywiadAnna LarssonJaką rolę mógłby odegrać NFOŚiGW w nowym systemie ROP? - 10 lipca 2020Pomysłów na ROP jest wiele, przy czym nie znamy jeszcze kluczowego stanowiska Ministerstwa Klimatu. Anna Larsson, dyrektor ds. wdrażania modeli GOZ w Reloop Platform, proponuje system oparty na trzech filarach, który łączyłby w sobie najlepsze wzorce z zagranicy z uwarunkowaniami polskimi.
Zużyte oświetlenie to doskonały materiał do recyklingu… o ile nie trafi do kuchennego kosza - 28 grudnia 2020Z roku na rok rośnie masa zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Wśród źródeł światła w zbiórce dominują świetlówki, udział żarówek LED jest jeszcze minimalny. A czy Polacy wiedzą, co zrobić ze sznurem przepalonych lampek choinkowych?
Co można zrobić ze zużytych łopat wiatraków? Więcej, niż się na pozór wydaje - 21 października 2020Optymalny sposób na zagospodarowanie łopat wiatraków, to wykorzystanie ich kawałków do zbudowania elementów małej architektury, takich jak ławki, pomosty, tarasy widokowe. Powstał nawet most. To jednak nie jedyne zastosowania.
Kto najlepiej informuje o segregacji opakowań aluminiowych? Zbadano 50 polskich miast - 21 grudnia 2020Puszki z aluminium, nakrętki na słoikach czy opakowania po dezodorantach – jedna tylko frakcja z „metali” może sprawić mieszkańcom nie lada kłopot. Z odsieczą powinny przyjść instrukcje segregacji. Czy rzeczywiście to robią?Po co segregować odpady szklane? Właśnie po to! - 26 lutego 2018Mało kto wie, że ze słoika lub szklanej butelki może powstać materiał ocieplający dom, a z potłuczonej szyby farba uliczna. Zastosowań segregowanego odpowiednio szkła jest zresztą znacznie więcej.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
Przypisy
1/ Więcej tutaj:https://www.bir.org/the-federation
