Sprawiedliwa transformacja w Radzie Dialogu Społecznego. Związkowcy inicjują działania

© Anastasiia

Przedstawiciele związków zawodowych i organizacji pracodawców będą rozmawiać o sprawiedliwej transformacji. O powołaniu poświęconej temu zagadnieniu specjalnej komórki w ramach Rady Dialogu Społecznego (RDS) poinformowało Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ).

Podzespół RDS ds. sprawiedliwej transformacji ma działać w ramach Zespołu problemowego RDS ds. polityki gospodarczej i rynku pracy. – Jego głównym celem jest dbanie o to, aby procesy transformacji gospodarczej i społecznej przebiegały w sposób sprawiedliwy dla wszystkich pracowników – czytamy w komunikacie OPZZ z 27 marca br. Nowo stworzona jednostka będzie wypracowywać wspólne dla stron Rady Dialogu Społecznego stanowiska i opinie w sprawach związanych z transformacją energetyczną i politykami klimatycznymi oraz tym jak wpływają one na rynek pracy i położenie firm. Opiniowaniu będą podlegać m.in. plany i strategie klimatyczno-energetyczne państwa i konkretne rozwiązania legislacyjne związane z bezpieczeństwem energetycznym i gospodarczym potencjałem transformacji. Podzespół, jak zapowiada OPZZ, zajmie się wypracowywaniem propozycji wsparcia potencjału inwestycyjnego na poziomie krajowym i podejmie się analizy wydatkowania środków publicznych na cele transformacyjne. W zakresie kompetencji znajdujemy także przeciwdziałanie bezrobociu i „utracie potencjału ludzkiego w regionach zależnych od produkcji paliw kopalnych”, a także podnoszenie kwalifikacji. Podzespół zamierza inicjować rozwiązania przeciwdziałające tzw. ucieczce emisji gazów cieplarnianych poza granice UE i analizować praktyki transformacyjne z innych państw. Z ramienia OPZZ w podzespole będą zasiadać przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Metalowców i Hutników Mirosław Grzybek i przewodniczący Związku Zawodowego Górników Dariusz Potyrała.

Czytaj też: Będzie wsparcie dla pracowników z wygaszanych branż węglowych. KE akceptuje polski program pomocy

Konsultacje przed KPEiK

Ekspert ds. polityki klimatycznej w OPZZ Maciej Zaboronek mówi w rozmowie z Teraz Środowisko, że kwestia transformacji energetyczno-klimatycznej ma charakter ponadbranżowy, wymaga więc środków o oddziaływaniu wykraczającym poza poszczególne sektory. – Chcielibyśmy, aby odpowiednie rozwiązania zostały uwzględnione w ostatecznej wersji Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu, który polski rząd ma przedstawić Komisji Europejskiej do czerwca br. Podzespół ds. sprawiedliwej transformacji w Radzie Dialogu Społecznego może odgrywać ważną rolę w konsultacjach na ten temat – stwierdza przedstawiciel strony związkowej.

Dobre miejsca pracy warunkiem wsparcia inwestycji

19 marca br. prezydium OPZZ przyjęło stanowisko „w sprawie zagrożeń społecznych i gospodarczych związanych z Zielonym Ładem”⁽¹⁾, w którym, podkreślając wagę wyzwań towarzyszących zmianie klimatu, mówi o potrzebie zrównoważonych i sprawiedliwych działań, z ochroną dobrej jakości miejsc pracy, konkurencyjności gospodarki i utrzymaniem dialogu społecznego. Maciej Zaboronek wspomina o konieczności wskazania jasnych alternatyw rozwojowych dla pracowników z wygaszanych sektorów opierających się na wydobyciu i spalaniu paliw kopalnych. – Oczekujemy, że regiony i ludzie pracujący do tej pory w branży węglowej z pewnym wyprzedzeniem dowiedzą się, co czeka ich w przyszłości, a likwidacja zakładów nie będzie oznaczać społeczno-gospodarczego zastoju – wskazuje ekspert. Jak dodaje, przeznaczona na transformację energetyczną pomoc publiczna mogłaby wiązać się z większą warunkowością dla inwestorów. – Chodzi o to, aby nowe i transformowane miejsca pracy były nie tylko zielone, ale i odpowiedniej jakości. Energetyka konwencjonalna cechuje się dzisiaj dobrymi standardami zatrudnienia i wysokim uzwiązkowieniem; oczekujemy aby przy zielonej transformacji pozostało tak samo. Tego rodzaju warunkowość związana ze standardami zatrudnienia występuje np. w amerykańskim programie Inflation Reduction Act; pora zastosować analogiczne kryteria na gruncie europejskim i polskim – wskazuje Zaboronek.

Szymon Majewski
Dziennikarz