1,2 mld ton zużycia w UE. Całościowe dane o biomasie od JRC

© tiero

Grudniowa publikacja afiliowanego przy Komisji Europejskiej centrum badawczego stanowi „podsumowanie dla decydentów” ⁽¹⁾(ang. summary for policymakers) odpowiedzialnych za kreowanie unijnych polityk, przygotowane na podstawie wcześniejszego, pogłębionego raportu⁽²⁾. W swojej analizie JRC przyjmuje szerokie ujęcie biomasy, jako zasobu znajdującego zastosowanie w systemie żywnościowym, energetyce i w gospodarce materiałowej. „Podaż biomasy i popyt na nią, innowacje technologiczne i dążenia do efektywnego wykorzystania mają ekonomiczne, środowiskowe i społeczne następstwa” – czytamy we wnioskach z raportu – „zrozumienie tych kwestii, wraz z ich kosztami, jest szczególnie ważne dla poszczególnych obszarów polityki UE, tak aby była ona rzetelna i oparta na dowodach”. Biomasa odgrywa ważną rolę w Europejskim Zielonym Ładzie, a od leśnych, morskich, wodnych i rolnych ekosystemów oczekuje się „równoczesnego łagodzenia zmian klimatu, zachowywania bioróżnorodności i dostarczania dóbr”. Zastosowanie biomasy wzrasta zarówno w przypadku źródeł pierwotnych, jak i wtórnych; całość jej zasobów, zarówno miejscowych, jak importowanych, w 27 państwach UE Joint Research Centre szacuje na ok. 1 mld ton suchej masy przy zużyciu ok. 1,2 mld. Różnica między tymi wielkościami to biomasa pochodząca z odzysku z odpadów przemysłowych i komunalnych. Omawiając rolę biomasy, JRC dochodzi do identycznego wniosku jak Europejska Agencja Środowiska (EEA – ang. European Environmental Agency) w raporcie, który omawialiśmy w listopadzie ub. r. – jest ona dobrem odnawialnym, ale nie nieskończonym.

Czytaj też: Ostrożnie z biomasą. Wnioski z raportu Europejskiej Agencji Środowiska

Polska w czołówce produkcji biomasy

Niemal 70% biomasy w UE pochodzi z sektora rolnego – ok. 924 mln ton suchej masy w latach 2016-2020, z czego ok. 54% brało się z produkcji gospodarczej, 46% stanowiły natomiast pozostałości. Jak dowiadujemy się z raportu, w przypadku obu źródeł ok. 70% biomasy (358 mln ton suchej masy z produkcji gospodarczej i 295 mln ton suchej masy z pozostałości) produkowało sześć unijnych państw – Francja, Niemcy, Polska, Włochy, Rumunia i Hiszpania. Sumy te uwzględniają żywność pochodzenia roślinnego (95,68 mln ton suchej masy w 2017 r.), paszę i ściółkę dla zwierząt (393,01 mln ton suchej masy w 2017 r.), paliwo energetyczne (12,44 mln ton suchej masy w 2017 r.), wykorzystywane materiały (1,11 mln ton suchej masy w 2017 r.) czy przeznaczoną na eksport żywność pochodzenia zwierzęcego oraz żywe zwierzęta (23,20 mln ton suchej masy w 2017 r.). JRC odnotowuje, że dostępność tego źródła biomasy w UE będzie w coraz większym stopniu zależała od oddziaływań zmian klimatu na rolnictwo.

Biomasa leśna stanowi ok. 27% całości.  Jak informują autorzy, w 2017 r. z europejskich lasów pozyskano ok. 551 mln metrów sześciennych drewna wraz z korą, ok. 179,6 mln metrów sześciennych stanowiło z kolei drewno wtórne. W tym samym roku całkowite zużycie biomasy drzewnej (w tym zarówno surowca pierwotnego, jak i wtórnego) w energetyce i gospodarce materiałowej wyniosło 932 mln metrów sześciennych; 45% (424 mln metrów sześciennych) przypadło na energetykę, a 55% (508 mln metrów sześciennych) na gospodarkę materiałową.  Państwa o największych zasobach biomasy leśnej to, wg raportu, Francja, Niemcy, Polska, Szwecja i Finlandia, a jej szacowana ilość w europejskich lasach w 2020 roku to 18,4 mld ton suchej masy przy średnim zagęszczeniu 177 ton suchej masy na hektar. Udział drzew liściastych i iglastych we wspomnianej wyżej sumie jest niemal identyczny; 50% w przypadku pierwszych i 49% w przypadku drugich, z dominacją świerka, sosny zwyczajnej, buku zwyczajnego i dębu szypułkowego. W 2020 r. wskaźnik wyrębu wyniósł 77% dla wyrębów przeznaczonych na sprzedaż i 88% wszystkich wyrębów. Mimo występowania obszarów chronionych, dostarczaniem drewna „zajmuje się” 89% terenów leśnych w UE.

Czytaj też: Co dalej z biomasą drzewną? RED III bez rewolucji, ale z reformami

Szymon Majewski
Dziennikarz